Özet
Amaç: Akciğer kanseri hastalarında yaşam kalitesi kavramı; fiziksel, psikolojik ve sosyal olmak üzere pek çok komponenti içermektedir. Bu çalışmada akciğer kanserli hastalarda kemoterapinin yaşam kalitesi üzerine etkisinin yaşam kalitesi ölçekleri kullanılarak belirlenmesi amaçlanmıştır.
Yöntem: Araştırmaya yeni tanı alan ve kemoterapi planlanan 50 inoperabl akciğer kanserli hasta alındı. Hastalar tedaviye yanıt ve toksisite yönünden izleme alındı. EORTC QLQ-C30 ve LC13 ölçeklerinin Türkçe sürümleri her siklus öncesi uygulandı.
Bulgular: Yaş ortalaması 60.1 yıldı. Yaş ve gelir düzeyi ile yaşam kalitesi parametreleri arasında fark bulunmadı. Erkeklerin; fiziksel, sosyal ve uğraş fonksiyonlarının ve genel sağlık durumu değerlendirmesi kadınlara göre daha iyi idi. Komorbiditesi olmayanların, 1. Siklus KT’de genel sağlık durumu değerlendirmesi daha iyi idi. Kemoterapi ile sosyal fonksiyonlarda, ekonomik durumda kötüleşme, nöropati, kabızlık ve saç dökülmesinde artış saptandı. Tedaviye tam veya kısmi yanıt elde edilen hastaların, fiziksel, uğraş, duygusal, kavrama, sosyal fonksiyonlarının, ekonomik durumlarının ve genel durum değerlendirmesinin daha iyi olduğu, yorgunluk, ağrı, nefes darlığı, nöropatinin daha az olduğu ve iştahın daha iyi olduğu belirlendi. Toksisitelerin QLQ C30 ve LC13 ölçeklerini olumsuz yönde etkilediği görüldü.
Sonuç: Akciğer kanserinde komorbidite varlığı, düşük eğitim düzeyi, sosyoekonomik durum ve kemoterapiye bağlı hematolojik/gastrointestinal toksisiteler yaşam kalitesini etkileyen en önemli parametrelerdir. Kemoterapi ile sosyal fonksiyonlar ve ekonomik parametrelerde kötüleşme ile birlikte yan etkilerde artış izlenmiştir. Radyolojik tam veya kısmi yanıt, küçük hücreli karsinom hücre tipi kemoterapi ile yaşam kalitesi parametrelerinin olumlu etkilendiği durumlardır.