Özet

GİRİŞ ve AMAÇ

Araştırmanın amacı kadınların doğum sonrası ikinci ayında görülen yorgunluk düzeyi, öz-bakım gücü, yorgunluk ile öz-bakım gücü arasındaki ilişki ve ilişkili faktörleri belirlemekti.

YÖNTEM ve GEREÇLER

Araştırma analitik-kesitsel olarak gelişigüzel örnekleme yöntemi ile belirlenen 313 doğum sonrası kadın ile yapılmıştır. Araştırmanın verileri kadınların tanıtıcı ve bağımsız değişkenlerinin sorgulandığı soru formu, Yorgunluk İçin Görsel Benzerlik Skalası, Öz-bakım Gücü Ölçeği, Edinburgh Doğum Sonrası Depresyon Ölçeği, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği ile toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistikler, korelasyon ve çoklu regresyon analizi kullanılmıştır.

BULGULAR

Kadınların yaş ortalaması 25,36±3,67 (aralık: 18-35) idi. Kadınların %57,6’sının ilk ve orta eğitiminde ve %77,3’ünün ev hanımı oldukları ve % 31,0’ının sağlık güvencesinin bulunmadığı bulunmuştur. Kadınların yorgunluk puanı ile öz-bakım gücü (r = -0,183; p<0,001), sosyal destek (r = -0,131; p<0,05) ve enerji (r = -0,318; p<0,001) puanları arasında negatif, yorgunluk puanı ile doğum sonrası depresyon (r = 0,173; p<0,001) puanları arasında pozitif korelasyonun bulunduğu saptandı. Yorgunluk ve enerji semptom puanları ile ilişkili değişkenleri belirlemek için yapılan analiz yorgunluk ile eşin ortaokul eğitiminde olması ve enerji ile algılanan gelir düzeyi arasında pozitif ilişkinin olduğunu göstermiştir. Kadınların öz-bakım gücü ile sosyal güvencenin olmaması, yaşayan çocuk sayısı, yorgunluk, ev işlerinde ve bebek bakımında destek olan birinin bulunmaması arasında negatif ve algılanan sosyal destek, üniversite eğitimine sahip olma, eş yaşı ve anemi varlığı arasında pozitif ilişkinin olduğu saptanmıştır.

TARTIŞMA ve SONUÇ

Bu araştırma doğum sonrası yorgunluğun annenin öz-bakım gücünü olumsuz etkilediği sonucunu ortaya koymuştur. Doğum sonrası bakım hizmetlerinin planlanması ve sunumunda, postpartum yorgunluğun değerlendirilmesi ve kadının yorgunluk semptomu ile baş etme yöntemlerinin geliştirmesi ile anne ve bebek sağlığının korunması ve gelişimine katkı sağlayabilir.