Özet
GİRİŞ ve AMAÇ
İnme tüm dünyada önde gelen mortalite ve morbidite nedeni olarak yer alırken, etiyolojisi içinde ateroskleroz en sık nedendir. Karotis endarterektomi (KEA) ve karotis stentleme (KAS) bu hasta popülasyonunda iki tedavi yöntemidir. Çalışmamızda, üçüncü basamak bir merkezdeki karotis anjiyografileri taranarak, tedavi yöntemleri olarak deneyimi sunulacaktır.
YÖNTEM ve GEREÇLER
Retrospektif olarak, üçüncü basamak tek bir kardiyoloji kliniğinde haziran 2006-2018 tarihleri arasında, hastanemizde, yapılan karotis anjiyografileri taranarak, hastalar KAS, KAE ve medikal izleme dâhil olanlar şeklinde toplandı. Kardiyoloji kliniği tarafından KAS yapılan hastaların klinik özellikleri ve işlem ile ilgili verileri hasta dosyaları taranarak elde edildi. Daha sonra, taburculuk sonrası hastanın yaşayıp yaşamadığı ve işlem sonrası yeni inme geçirip geçirmediği hastane kayıtlarından toplandı.
BULGULAR
Toplamda 905 karotis anjiyografi tarandı. Dört yüz yetmiş altı hastada kritik karotis arter lezyonu saptandı. Çalışma populasyonundaki 49 hasta KAS, 192 hasta KEA ve 235 hastamedikal grubu olarak izlendi. Çalışmaya dâhil edilen hastaların yaş ortalaması 66,08±10,53 idi ve hastalar %74,2 oran ile erkek cinsiyet ağırlıklıydı. En sık komorbite %81,6 ile koroner arter hastalığı ve %63,3 ile arteriyel hipertansiyon idi. En sık semptom %73,3 ile stroke idi. KAS grubunda takip süresinde inme oranı %6,1, medikal izlem grubunda takip süresinde inme oranı %5,5 iken KEA grubunda ise inme oranı takip süresinde %3,6 olarak izlendi. KEA grubunda %3,1 mortalite izlendi, KAS grubunda mortalite kaydedilmedi. Tüm KAS hastalarının işlemi komplikasyonsuz olarak sonlandı. Hastaların ortlama takip süresi 1,034 gün olarak saptandı.
TARTIŞMA ve SONUÇ
KEA, günümüzde stent ve emboli koruma cihazlarındaki gelişmelere rağmen, hâlen sınıf 1 endikasyon olarak yer alsa da, daha az invaziv bir yöntem olarak hastanın işlem sonrası günlük yaşantısına dönmesinde daha etkili olan KAS, deneyimli merkezlerde olduğu gibi bizim merkezimizde de başarılı olarak uygulanmaktadır.
