Özet
GİRİŞ ve AMAÇ
Son yıllarda laboratuvar hizmetleri kullanımındaki artışın en önemli sebebi gereksiz test istemleridir. Hastanemizde istem yapılan tPSA ve sPSA testlerini inceleyerek, sPSA testi için gereksiz test istemini tPSA testi üzerinden değerlendirmeyi amaçladık.
YÖNTEM ve GEREÇLER
Hastanemizde 01.01.2011 ve 31.12.2015 tarihleri arasında istenen tPSA ve sPSA testlerini retrospektif olarak değerlendirdik. Hastadan ilk test isteminde tPSA'nın <4 ng/ml veya >10 ng/ml olması durumunda tPSA ile birlikte sPSA istendiyse bu sPSA istemlerini “gereksiz başlangıç test istemi” olarak değerlendirdik. Test istemlerinin yapıldığı bölümleri ve yıllara göre dağılımını incelendik.
BULGULAR
: İstemi yapılan 9759 (78.8%) sPSA testinin “gereksiz test istemi” olduğunu saptadık. Bölümlere göre bir değerlendirme yapıldığında en fazla gereksiz test istem oranı olan polikliniğin nükleer tıp polikliniği (96.5%) olduğunu gördük. Servisler içinde en fazla gereksiz sPSA testi nöroloji servisi (90.6%) tarafından istenmiştir.
TARTIŞMA ve SONUÇ
Hastanemizde oluşturulan laboratuvar tetkik komisyonunca PSA istemi ile ilgili 2015 yılında kısıtlama getirilmesine rağmen gereksiz test istem oranında istatistiksel olarak anlamlı bir değişiklik gözlenmedi (p>0.05). Laboratuvar maliyetlerinin klinisyenlerle paylaşılması, klinisyen eğitim programlarının arttırılması, test istemlerinde tanı algoritmalarının geliştirilmesi ve kullanımı gibi uygulamalar gereksiz test istemlerinin azaltılmasında etkili olabilir.